Project aims

The project aims to present:

1) a comparative analysis of policy and civil society responses at national, regional, and local levels in the Visegrad (V4) countries — Czechia, Slovakia, Poland, and Hungary – from 2015 to the forced migration from Ukraine

2) policy scenarios for further migration flows to the V4 countries, especially from Eastern Europe and Asia, and 

3) recommendations for migration and integration management for key stakeholders.

It combines desk research, statistical data analysis, and qualitative interviews with over experts and policymakers on the national, regional, and local levels in the light of recent forced migration from Ukraine. The research will explore the effectiveness of migration policies, the role of civil society, and the socio-economic impacts of migration, with a special focus on vulnerable groups such as women, children, and the elderly.

 

Funding source

• Visegrad Fund

Timeframe

• 2025-2027

Partners

• Mendel University in Brno, Czechia (koordynator)

• Uniwersytet Łódzki, Poland

• Institute of Economic Research of the Slovak Academy of Sciences, Slovakia

• Kopint Foundation for Economic Research, Hungary

 

Research team

• dr Marcin Gońda
• dr Izabela Florczak

 

More information available on V4-MigStrat webpage.

 

Opis projektu

Województwa łódzkie i śląskie, a zwłaszcza ich stolice (Łódź i Katowice), należą do najszybciej wyludniających się obszarów Polski. Wraz z postępującą depopulacją ludności rodzimej ma jednak miejsce w ostatnich latach również intensywny napływ migrantów zarobkowych. Obecna dynamika imigracji, liczona jako średnioroczny wzrost liczby wydanych zezwoleń na pracę dla całego kraju w latach 2015-2019, była najwyższa w Łódzkiem i czwarta pod względem wielkości w województwie śląskim. Imigracja ta ma przy tym głównie charakter czasowy i cyrkulacyjny, z pewnymi jedynie symptomami świadczącymi o osiedlaniu się cudzoziemców na stałe. Wobec nasilania się imigracji samorządowcy zaczynają postrzegać ją jako szansę na złagodzenie negatywnych trendów demograficznych. Jakie działania podejmują zatem lokalne władze, aby uczynić te regiony atrakcyjnymi miejscami do pracy i życia dla imigrantów?

Głównym celem proponowanego projektu jest analiza porównawcza działań władz samorządowych różnych szczebli w obu województwach wobec intensywnej imigracji do Polski w ostatnich latach. Projekt koncentruje się przy tym na działaniach mających, z jednej strony, sprzyjać stabilizacji napływu imigrantów, a, z drugiej, tworzyć warunki do ich osiedlania się. Szczególny nacisk położony jest w tej mierze na odtworzenie doświadczeń jednej grupy adresatów tych działań – imigrantów zarobkowych z Ukrainy, którzy stanowią większość cudzoziemskich pracowników w obu województwach.
 

Źródło finansowania

• NCN Sonata 16 (nr umowy: UMO-2020/39/D/HS5/03186)

Czas realizacji

• 2021-2025

Zespół projektowy

• dr Marcin Gońda (kierownik)
• dr Dorota Kałuża-Kopias (wykonawca)
• Artem Luhovyi (stypendysta)
• Piotr Rembowski (stypendysta)
   

Publikacje

• Kałuża-Kopias (2025), Zależność między depopulacją a napływem imigrantów zarobkowych z Ukrainy na przykładzie województw łódzkiego i śląskiego, "Wiadomości Statystyczne/The Polish Statistician", nr 70(5), s. 33–52, doi.org/10.59139/ws.2025.05.3
• Gońda M. (2024), Settlement Intentions of Ukrainian Pre-War and Forced Migrants in Poland: Challenges for Migrant Integration Policy at the Local Level, "Journal of International Migration and Integration", doi.org/10.1007/s12134-024-01211-3
• Rembowski P. (2024), Wojna w feministycznym obrazie stosunków międzynarodowych. Casus migracji kobiet, dzieci i osób starszych z Ukrainy do Polski w wyniku napaści Rosji na Ukrainę w 2022 roku, "Civitas Hominibus", nr 19, s. 51-65, doi.org/10.25312/2391-5145.198/2024_04pre
• Kałuża-Kopias D. (2024), Depopulacja i kurczenie się zasobów pracy a napływ imigrantów zarobkowych z Ukrainy – przykład województwa śląskiego, „Biuletyn Centrum Studiów Migracyjnych UŁ”, nr 1(21)
• Kałuża-Kopias D. (2023), The spatial distribution of economic immigrants from Ukraine and Belarus and the socio-economic development of Polish counties, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny”, nr 1(187), s. 163-186, doi.org/10.4467/25444972SMPP.23.003.17650
• Gońda M., Kałuża-Kopias D. (2023), Plany pobytowe ukraińskich uciekinierów wojennych mieszkających w Łodzi, „Biuletyn Centrum Studiów Migracyjnych UŁ”, nr 2(20)
• Kałuża-Kopias D. (2023), Atrakcyjność powiatów grodzkich dla migrantów zarobkowych z Ukrainy z perspektywy rozwoju społeczno-gospodarczego, [w:] B. Solga (red.), Migracje i rozwój regionu. Materiały z III Kongresu Demograficznego. Część 7, Warszawa: Rządowa Rada Ludnościowa, Główny Urząd Statystyczny, s. 167-184
• Kałuża-Kopias D. (2023), Depopulacja i starzenie się ludności a imigracja zarobkowa z Ukrainy – ujęcie regionalne ze szczególnym uwzględnieniem województwa łódzkiego, „Biuletyn Centrum Studiów Migracyjnych UŁ”, nr 1(19)
• Gońda M. (2021), Waiting for immigration to come. The case of Lodz, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny”, nr 3(181), s. 293-317, doi.org/10.4467/25444972SMPP.21.042.14462
• Gońda M. (2021), Czy imigracja to remedium dla wyludniających się regionów? Cudzoziemcy w dokumentach strategicznych województw łódzkiego i śląskiego, „Polityka Społeczna”, 9/570, s. 15-24; doi.org/10.5604/01.3001.0015.4542

Project aims

The problems of adult immigrants seem to be neglected in migration studies. At middle-ages, people usually need to reskill and upskill themselves to polish or build new competencies to better adapt to the changing dynamics of business and social life. Upskilling and reskilling become more challenging and time-consuming for middle-aged immigrants when coupled with the hurdles of the new social, economic, and other conditions of the local context. This needs-analysis study aims to identify the competencies and skills middle-aged people need to build or rebuild to better adapt to the business and civic life of receiving countries. The study will be conducted with the Ukrainian immigrants in Ireland, Poland, and Turkey, considering the recency of the forced migration of several people from Ukraine. In this needs-analysis study, desktop research will be conducted as an initial step to guide the processes and details of the research methodology to be followed for the second part of the study. The tentative plan for the second part is to collect data through semi-structured interviews with at least 20 middle-aged Ukrainian immigrants (age 40+) who came to live each of the three countries within a year. Snowball sampling will be employed to find the participants. The grant will be used as an initial resource to organize a consortium meeting to establish this new collaborative initiative among the three UNIC partner universities. The consortium partners will discuss desktop research and collaboratively develop the roadmap to finalize the processes and guidelines for the rest of the study. Additionally, three partners will start discussing grant opportunities for the future to sustain the existing partnership with expansion possibilities across UNIC partnership and Europe. It is believed that this small-scale study will develop new knowledge capacity and provide the necessary basis to propose a large-scale study and forming partnership focusing on addressing upskilling and reskilling needs of aging immigrants through lifelong learning at the European level, which could be supported by an external grant afterward.

 

Funding source

• fundusz UNIC for Engaged Research Seed Fund (konsorcjum uniwersytetów europejskich UNIC, których członkiem jest UŁ)

Timeframe

• 2023-2024

Partners

• Koc University, Turcja (koordynator)

• University College Cork, Irlandia

• Uniwersytet Łódzki

 

Research team

• dr Marcin Gońda

Opis projektu

Szybko rosnąca liczba obywateli Ukrainy (i innych cudzoziemców) w Łodzi rodzi potrzebę ustalenia sytuacji imigrantów, zarówno tych przebywających w tym mieście od dłuższego czasu, jak i Ukraińców uciekających przed wojną. Wcześniejsze analizy sugerowały, że imigracja do Łodzi miała dotąd charakter czasowy i cyrkulacyjny. Coraz więcej danych wydaje się wskazywać jednak na zmianę tego wzorca migracji. Dla przykładu, w ostatnich latach wśród wydawanych zezwoleń na pracę coraz większy udział stanowią zezwolenia długoterminowe. Ukraińcy chętnie sprowadzają się też z rodzinami i posyłają swe dzieci do łódzkich szkół. Sugerowałoby to zatem wzrost liczby Ukraińców wiążących się z regionem łódzkim i jego stolicą na dłużej. Czy rosnąca atrakcyjność ekonomiczna Polski, ale i wojna w Ukrainie mogą skłonić nowych mieszkańców Łodzi do pozostania w niej na stałe? Czy obecność Ukraińców może przyczynić się do złagodzenia dotychczas niekorzystnych trendów demograficznych (osłabienia tempa depopulacji) i pobudzenia gospodarczego miasta?

Szukając odpowiedzi na te pytania na zlecenie Urzędu Miasta Łodzi przeprowadzono jesienią 2022 r. badanie źródeł zastanych oraz badanie ankietowe wśród obywateli Ukrainy żyjących w Łodzi. Jego celem było określenie:

• skali, dynamiki i charakterystyki społeczno-demograficznej ukraińskich mieszkańców Łodzi (wiek, płeć, wykształcenie, rodzina),
• krótko- i długoterminowych potrzeb i wyzwań integracji ekonomicznej (rynek pracy, mieszkalnictwo), prawno-administracyjnej (legalizacja pobytu, usługi publiczne) czy społeczno-kulturowej (kontakt z mieszkańcami Łodzi, sieci migracyjne) tych osób,
• ich planów pobytowych w Łodzi i aglomeracji łódzkiej.

 

Źródło finansowania

• Urząd Miasta Łodzi

Czas realizacji:

• 2022

Zespół projektowy

• dr Marcin Gońda
• dr Dorota Kałuża-Kopias
   

Publikacje

• Gońda M., Kałuża-Kopias D. (2023), Plany pobytowe ukraińskich uciekinierów wojennych mieszkających w Łodzi, „Biuletyn Centrum Studiów Migracyjnych UŁ”, nr 2(20)